Jos de Mul. Vertrouwen in de digitale overheid. Workshop tijdens Beleidsparade010. Rotterdam: Maashaven Zuidzijde 1-2, Donderdag 26 oktober, 2017, 14:00-15:00, en 15:30-6:30 uur.
In zijn Visiebrief digitale overheid 2017 van 23 mei 2013 heeft de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties aangegeven dat de burger in 2017 al zijn zaken met de overheid via internet moet kunnen regelen. Uit het in december 2013 gepubliceerde onderzoeksrapport De burger gaat digitaal stelt de Nationale ombudsman dat een meerderheid van de burgers in ons land dat streven ondersteunt. Dat is niet zo gek, aangezien zij in hun rol als consument reeds massaal zijn overgestapt op online winkelen, het via het internet regelen van bankzaken, het doen van boekingen van vakantiereizen etc. Digitale dienstverlening door de overheid is om dezelfde redenen aantrekkelijk: zij is 24 uur per dag beschikbaar, belooft een forse tijdsbesparing op te leveren en de zaken kunnen bovendien comfortabel vanuit de huiskamer worden geregeld.
De enquête die de Nationale ombudsman in samenwerking met het AVROTROS consumentenprogramma Radar uitzette, en waarop door ruim 48.000 burgers werd gereageerd, leert evenwel dat de burger in weerwil van deze positieve grondhouding opvallend weinig vertrouwen heeft in de deugdelijkheid van de digitale dienstverlening van de overheid. Bijna de helft heeft geen fiducie in de veiligheid van de ICT-systemen van de overheid, ruim een derde heeft geen vertrouwen in de manier waarop de overheid met de gegevens omgaat en bijna een vijfde van de respondenten geeft aan wel eens met verkeerde gegevens in overheidssystemen te hebben gestaan. Op een schaal van tien scoort geen enkele overheidsinstantie op het vlak van de digitale dienstverlening hoger dan een mager zeventje (de RDW doet het nog het best met een 6,9), terwijl bijna een kwart een onvoldoende krijgt (waarbij de UWV met een 4,8 het slechtste rapportcijfer krijgt). Deze lage waardering brengt de Nationale ombudsman ertoe de overheid op te roepen gerichte actie te ondernemen om het vertrouwen in de digitale overheid te versterken.
Dat is natuurlijk gemakkelijker gezegd dan gedaan. In de worksop beoog ik een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van een meer betrouwbare digitale overheid door de op het eerste gezicht paradoxale tegenstelling tussen enerzijds de bereidheid van de burger ‘digitaal te gaan’ en anderzijds diens gebrek aan vertrouwen in de digitale dienstverlening van de overheid aan een nadere analyse te onderwerpen. Ik zal betogen dat deze paradox samenhangt met het sterk gemedieerde karakter dat het vertrouwen in de informatiesamenleving heeft gekregen. Waar in de traditionele gemeenschap vertrouwen vooraleerst een interpersoonlijk karakter bezat en in de moderne staat de gestalte aannam van een meer afstandelijk systeemvertrouwen, daar wordt het vertrouwen in de informatiesamenleving in toenemende mate gemedieerd door voor de burger onzichtbaar functionerende informatietechnologieën, waarvan de effecten het vertrouwen in de digitale overheid van binnenuit dreigen uit te hollen.
Beleidsparade010
Thema van het event is Tijd & Ruimte: de tijdsgeest die snel verandert, de ruimte die dat schept, en de tijd en ruimte die je nodig hebt om de veranderingen ook in jezelf te laten plaatsvinden.
In het plenaire deel nemen we de bezoekers mee naar het sociaal domein van de (nabije!) toekomst, met alle nieuwe (disruptieve) technologieën die zullen vrijkomen in het oog. Singularity, Resiliance (weerbare stad) horen daar bij. Wat betekent dat voor de maatschappelijke vraagstukken en voor onze organisatie? Een expert op het thema zal ons allen meenemen, de gastheer zorgt dat er een gesprek met de zaal plaatsvindt. Workshopleiders zijn meer dan welkom om in de zaal plaats te nemen en deel te nemen aan het gesprek.
Vervolgens zijn er twee workshoprondes van een uur (starten om 14:00 uur en 15:30 uur) met een pauze van een half uur ertussen en een afsluitende (netwerk)borrel tot 17:00 uur.
In beide workshop rondes kunnen mensen kiezen voor een workshop van een uur of twee workshops van een half uur. De workshops zijn gerelateerd aan kennis, vaardigheden en belevingen die voorbijkomen in het plenaire deel. Bijv: mensen leven straks nog langer, Rotterdammers dus ook, wat doen we met dat gegeven? En bijv ook big data en datamining, als gemeente: welk biedt het voor voordelen en welk morele vraagstuk werpt dat op (en dan bedoelen we zeker niet alleen privacy!). Beeldenken. Trendwatching. Zandbakmanagement. Maar ook wat betekent dat voor jou / in jezelf, zoals Disruptive Mindset en Mindfullness.
En dus ook: Hoe zorgen we dat iedereen mee kan? Hoe voorkomen we tweedeling cq. een kloof?
