Jos de Mul. “Leben erfaßt hier Leben”.  Dilthey as a philosopher of (the) life (sciences). Invited lecture in the series Die Frage nach dem Menschen und seinem Selbstverständnis in den Wissenschaften. Graduate School for the Humanities. Universität Köln. June 27, 2017.

Jos de Mul. Paniek in de Polder. Kunst en politiek in tijden van populisme. Assen: SMAHK - Stedelijk Museum Assen, 26 april 2017, 16:30 uur.

Er waart een spook door Europa en omstreken – het spook van het populisme. Het multiculturalisme is failliet verklaard, de rechtsstaat en parlementaire democratie staan onder druk, de wereld van de kunst wordt ontmanteld, en de Europese Unie kraakt in haar voegen. Donald Trump heeft de VS in de populistische vaart der volkeren opgestuwd en Marine Le Pen, Viktor Orbán, Bart De Wever en onze eigen Geert Wilders ruiken de macht. Er heerst paniek in de Polder.

Wat te doen met populistische leiders als Wilders, Trump, Orbán en Erdoğan, die de democratie slechts lijken te gebruiken als een middel om een minder democratische of zelfs totalitaire staat te vestigen? In zulke gevallen kan de tragische situatie zich voordoen dat – een deel van - de bevolking of de internationale gemeenschap een pluralistische democratie alleen kan veiligstellen met ondemocratische machtsmiddelen. Dergelijke dilemma’s vormen een reden te meer om het populisme niet als een ‘heilzame ziekte’ te laten uitwoeden en andere partijen te laten infecteren.

Welke rol is hierbij weggelegd voor de kunsten? Is het ‘culturele ondernemerschap’ de enige optie voor de kunstenaar in tijden van populisme? Of is het veeleer de hoogste tijd voor een krachtige herpolitisering van de kunst? En garde, artistieke avant-garde!

Onlangs verscheen van Jos de Mul een uitgebreide en geactualiseerde editie van zijn boek Paniek in de Polder. Polytiek in tijden van populisme. Rotterdam: Lemniscaat, 2017. 

Jos de Mul. Database Identity. Invited lecture at the Herrenhausen conference Society through the Lens of the Digital. Hannover, May 31-June 2, 2017.

New information and communication technologies are changing the very nature of human identity. In my talk, I will argue that they facilitate a change from narrative to a database identity. Narrative identity is what has traditionally defined people. A narrative identity can be complex, multilayered and dynamic, but it is strung out over a spatio-temporal continuum and has a certain logic and coherence through time. It forms a tissue of stories that makes a person, defining who she is. This narrative identity is being giving way, increasingly, to a database identity. With a database identity a person’s experience, qualities and characteristics all become entries in a database. These can be called up, assembled and re-assembled in never-ending set of combinations. Database identity is a post-modernization of identity. It is a playful pastiche of qualities and characteristics, decoupled from their context of origin and from their role in a person’s history.

Jos de Mul. Deelname discussieavond Voorbij autonomie. Amsterdam: KNAW/Academie van de kunsten, 4 februari 2017.

Jos de Mul. Affectieve en sociale robotica in Japan. Zwin College. Oostburg, 4 februari 2017.

Jos de Mul. Over de robotisering van de samenleving en het mensbeeld. Molenhoek, 31 januari 2017.

Jos de Mul. Menselijke natuur na het neodarwinisme. Lezing voor de afdeling Interne geneeskunde. Erasmus Medisch Centrum, 25 januari 2017.

 Jos de Mul. Creatieve databases? Symposium Ontketen iets nieuws. Amsterdam, 21 januari 2017.

Met de ontwikkeling van nieuwe technologieën ontketenen we bovendien de creatieve kracht van de technieken zelf. In de huidige informatiesamenleving, waarin de computer het belangrijkste instrument is geworden, wordt alles getransformeerd tot een database, waarvan we de elementen eindeloos opnieuw combineren. Of het nu gaat om de genen in ons lichaam, de organisaties waarin we werken of de muziek waarnaar we luisteren, de databaserevolutie raakt zowat alles. Maar wat betekent dat voor de menselijke creativiteit? Wijsgerig antropoloog en filosoof Jos de Mul gaat in op de implicaties van deze databaserevolutie voor ons begrip van de wereld en van onszelf, en voor de aard van de menselijke creativiteit.

Jos de Mul. Wat is Data? Virtuele lezing op de Eerste Nederlandse Datafestatie. Amsterdam: Felix Meritus, 20 december 2016: 18.00 – 20.00 uur

Het verschijnen van de beeldcultuurkrant ‘Van Dada naar Data’ wordt gevierd met de eerste Nederlandse Datafestatie, op 20 december in Felix Meritis te Amsterdam. Het evenement biedt een vrolijk podium aan dataïsten van uiteenlopend allooi – kunstenaars, wetenschappers, robots, reclamemakers, filosofen, bloggers – in een bonte mengeling van muziek, talkshow, hagepreek en bewegend behang.

Honderd jaar geleden ontstond Dada, de non-beweging die zich in een tijdperk van grote spanningen verzette tegen nationalisme en burgerlijkheid in kunst en samenleving. De komst van nieuwe technologie heeft er toe bijgedragen dat we opnieuw een periode van onbestendigheid beleven. Een zee van ‘big data’ vraagt om nieuwe verbindingen en het opgeven van oude zekerheden. Fuseert de mens met de systemen? Blijft zij de belangrijkste soort op aarde? Hebben traditionele politieke opvattingen en kunstdisciplines nog iets bij te dragen aan de komende omwenteling?

De eerste Datafestatie geeft voorlopig nog het woord, en het beeld, aan makers en denkers met een eigen stijl, een eigen taal en autonome ideeën waarmee ze zich verhouden tot de netwerken om zich heen. Ze tonen de verbindingen en de clashes, de orde en de chaos, het komische en het tragische van de nieuwe wereld waarin alles data is, en data alles.

Met medewerking van onder anderen: Sebastian Olma, Janneke Stegeman, Roel Roscam Abbing & Dennis de Bel, Elize de Mul, Erik Bindervoet, Oscar Jan Hoogland, Theo van Doesburg, Ruben Pater, Geert Lovink, Stefan Schafer, Antoinette Hoes, Ramin Bahari, Jonas Lund, Czeslaw de Wijs, Ruben Jacobs, Urland, Rosa Menkman, Teyosh, Nadine Roestenburg, Michael Mandiberg, Aynouk Tan. Volg voor de virtuele bijdrage van Jos de Mul de volgende link: Wat is Data? (and for the English version:  What is Data?).

De Datafestatie is een project van MOTI, Museum of the Image, Felix Meritis, Avans Hogeschool, ’t Barre Land en The Image Society en werd mede mogelijk gemaakt door de Gemeente Breda, het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie en de Bankgiro Loterij.

Idee en productie: Mieke Gerritzen, Ward Janssen, Czeslaw de Wijs, Hans Maarten van den Brink.

Felix Meritis – Keizersgracht 324 Amsterdam
20 december 18.00 – 20.00 uur. Toegang gratis. RSVP: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Jos de Mul. Ontzaglijke kunst. Over het natuurlijke en technologisch sublieme. Studium Generale Art, Nature & Technology.  AKV|St.Joost in Den Bosch, 30 september 2016.

English summary.

Every once in a while we experience something extraordinary. Such ‘awesome’ experiences might happen in our research, when we unexpectedly discover something really amazing, or when we come across a magnificent landscape, hear a piece of music that really moves us, or when we fall deeply in love. Traditionally these kinds of extraordinary experiences are called “sublime”. In the following I will present some reflections on one particular kind of sublimity: the technological sublime.

I will develop my  argument in three parts. First I will point out the meaning and history of the concept of the sublime. Next, I will argue that in de twentieth century, the sublime has transformed from a natural to a technological category. In the third and last part I will defend the thesis that in the age of biotechnologies the technological sublime becomes a natural category again, which leaves us with some uncanny questions.

Jos de Mul. Over nieuwe relaties tussen mensen en robots. Conferentie Empowered by robots. Dutch Design Week 2016. Eindhoven, 25 oktober 2016.

Hoe maken robots in de toekomst ons werk leuker en zinvoller?

Onder de titel Empowered by Robots organiseert wethouder Staf Depla(Gemeente Eindhoven) in samenwerking met Jos Verhoeven (de Start Foundation) en ontwerper Koert van Mensvoort (Next Nature Network) een prikkelende conferentie waarin reikhalzend wordt uitgekeken naar de komst van robots. Welke banen kunnen we met de inzet van robots (her)ontwerpen? Welke kansen biedt dit voor mensen op zoek naar werk of juist voor degenen met geringe kansen op de arbeidsmarkt?

We verwelkomen o.a. Arno Stienen (Motekforce Link, professor Northwestern University, in Chicago) , Jos de Mul (filosoof Erasmus Universiteit Rotterdam) Saskia Nijs (onderzoeker VU, columnist FD en medewerker Philips) en ontwerper Govert Flint presenteren hun visies op gerobotiseerde arbeid.

Tevens lanceert Koert van Mensvoort (Next Nature Network) tijdens deze conferentie een ontwerpwedstrijd waarin ontwerpers en technici worden uitgedaagd om ideeën te geven over de banen van de toekomst voor mens en robot.

Koop uw ticket hier.

Uw ticket voor deze conferentie is tevens een passe-partout voor de Dutch Design Week 2016 (22- 30 oktober). Bij het tonen van uw ticket bij deeventbalie in het Klokgebouw ontvangt u een polsbandje dat u toegang geeft tot alle locaties van de DDW

Jos de Mul. Diner pensant over de toekomst van Europa. De Haag: Ministerie van Buitenlandse zaken, 18 januari 2017.

In de huidige verkiezingstijd wordt het debat over Europa gekenmerkt door slimme one-liners, identiteitspolitiek en veel maatschappelijk onbehagen. Het is een tijd die vraagt om een goed gesprek, een inhoudelijke dialoog, waarin nieuwe verbindingen en productieve confrontaties kunnen optreden tussen scherpe denkers.

Dat zijn de ingrediënten voor het Diner Pensant, een discussieavond waar invloedrijke vertegenwoordigers uit verschillende sectoren met elkaar in gesprek gaan over de positie van Nederland in de Europese Unie (EU). Tijdens het besloten diner denken 30 genodigden samen na over de belangrijkste actuele vragen over de toekomst van de EU. Het thema van de bijeenkomst op 18 januari 2017 is ´het verhaal van Europa´.

In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2017 dient de mogelijkheid van een heroriëntatie op de EU zich aan. Welke Europese toekomst ziet Nederland voor zich? Welke rol wil Nederland hierin spelen? En welk verhaal of welke verhalen zijn nodig om draagvlak te creëren voor de Nederlandse Europapolitiek, hoe meervoudig ook ingevuld? Met deze vragen gaan we aan de slag. Alle genodigden zijn net als u op hun eigen bijzondere wijze beïnvloeders van het maatschappelijke klimaat. Wij zijn trots op het exclusieve gezelschap van gasten dat met deze avond bijdraagt aan het debat over Nederland in Europa.

Politicoloog Paul Frissen leidt de avond en introduceert het thema. Wij zijn zeer verheugd u drie sprekers te mogen aankondigen die elk een intellectuele gang verzorgen: René Cuperus (columnist en wetenschappelijk medewerker bij de Wiardi Beckman Stichting), Caroline de Gruyter (Europa correspondent voor het NRC Handelsblad) en Pieter de Gooijer (Permanent Vertegenwoordiger bij de EU). Deze bijzondere sprekers nemen u mee in de fundamentele vragen over de positie van Nederland in de EU. Aansluitend aan de plenaire discussie wordt het gesprek aan drie tafels verrijkt door uw bijdrage en die van de andere genodigden aan uw tafel. Een ervaren moderator leidt het gesprek. De uitkomsten van de avond worden door het ministerie meegenomen in de nadere bepaling van een Nederlandse Europapolitiek.