Jos de Mul. From mythology to technology and back. Human‐animal combinations in the era of digital recombinability. In: Bruno Accarino, Jos de Mul und Hans-Peter Krüger (Hrsg.). Internationales Jahrbuch für Philosophische Anthropologie. Band 10 (2020)/ International Yearbook for Philosophical Anthropology. Volume 10 (2020) Katharina Block &Julien Kloeg (Eds.). Ecology 2.0 - The Contribution of Philosophical Anthropology to Mapping the Ecological Crisis.  Berlin: De Gruyter, 2021, 79-97.

Who does not know the wonderful human-animal combinations in Greek mythology?[1] The Centaur, the creature with the upper body of a human and the lower body and legs of a horse; Medusa, the woman with eyes of stone, from whose head snakes grow instead of hair; Chimaera, the monster with the head of a lion, the body of a goat and a snake for a tail? They sowed death and destruction. Quite comforting that they don’t exist.

Or should we say: did not yet exist? Because human-animal combinations are among us again, and this time not as creations of mythological imagination, but as products of contemporary biotechnology, such as cybrids and chimeras. Think of mice with sizable pieces of genetic code that originated from the human genome, used in cancer and pharmaceutical research, or pigs with a human heart, that are grown for medical applications.

Such biotechnological creations evoke a lot of resistance in public debates. This resistance is partly based on rational arguments, such as health risks, but often strong emotions, like feelings of disgust, play a major role as well. Why would that be the case? All things considered, contemporary biological insights inform us that human beings, like all species, actually are already polygenomic organisms, and for that reason, fundamental biological concepts such as ‘individual’ and ‘species’ deserve considerable nuance. On closer inspection, the mythological human-animal combinations appear to contain more truth on this point than nineteenth-century biology, which was strongly driven by a separative cosmology, which still haunts common sense conceptions of life today.

In this essay I will discuss recent developments in postgenomic molecular biology from the perspective of the interconnective cosmology of Greek mythology. Not in order to claim the ‘eternal truth’ of this ancient cosmology, but to show that it contains insights that help us to better understand contemporary postgenomic biology and philosophical anthropology and to situate them in a broader world-historical context.  

Bruno Accarino, Jos de Mul und Hans-Peter Krüger (Hrsg.). Internationales Jahrbuch für Philosophische Anthropologie. Band 10 (2020)/ International Yearbook for Philosophical Anthropology. Volume 10 (2020) Katharina Block &Julien Kloeg (Eds.). Ecology 2.0 - The Contribution of Philosophical Anthropology to Mapping the Ecological Crisis.  Berlin: De Gruyter, 2021, 318 p.

Philosophical anthropology reflects on the human condition, which is put into urgent question by today’s ecological crisis. An Ecology 2.0 has developed to meet this challenge. In this volume, contributing authors probe both theoretical approaches to ecology and the tradition of philosophical anthropology itself. The tradition bears fruit and stands to be extended beyond its usual textual bases, mirroring the sense in which questions of human existence as such take on an intensified role.

Ádi Brigitta.  "A felhasználó egy személy, nem csak pénzkereseti forrás" Interjú Jos de Mul. Media Design Online. November 25, 2021. (https://designisso.com/2021/11/25/jos-de-mul-interju/)

„A felhasználó egy személy, nem csak pénzkereseti forrás”

Az okos technológiák, mint például a telefon vagy akár a számítógép, mindennapi életünk szerves részét képezik, és ezáltal hasznos és kevésbé hasznos applikációk vesznek minket körül, melyekkel különösebb felülvizsgálat nélkül, szinte természetesen élünk együtt. Ezek az applikációk gyakran játékossá teszik számunkra a reggeli tornát, a tanulást vagy épp a vásárlást. Jos de Mul holland filozófussal, antropológussal, sokoldalú gondolkodóval a Játékos Identitások – Digitális kultúra ludifikációja című könyv kapcsán beszélgettünk, amely Johann Huizinga holland kultúrtörténész Homo Ludens (Játszó Ember) elméletéből indul ki.  Huizinga szerint a játék olyan tevékenység, amely bizonyos időbeli és térbeli keretek között, követhető rendben, az általunk elfogadott szabályok mentén, gazdasági és más érdekek nélkül történik. Jos de Mul és kutatótársai szerint napjainkban a játék jellemzői hasonlatosak az új technológiák jellemzőihez; az applikációk például játékos mechanizmusokat (érmegyűjtés, felhasználók közötti verseny, stb.) építenek be, és ez hatással van a munkavégzésre, a gazdaságra, a kultúrateremtésre egyaránt.

 Mariska van Sprundel, ‘Databases manipuleren onze identiteit’ - Interview met filosoof Jos de Mul. Nemo Kennislink, 8 november 2021.

Worden wie wij zijn en wat we interessant vinden straks door algoritmes gestuurd? Een gesprek met filosoof Jos de Mul over waar het met de mens naartoe gaat als de wereld verandert in een database.

Op donderdag 18 november houdt filosoof Jos de Mul een lezing in De Studio van NEMO, met als titel ‘Help, ik ben een database!’ Hij zal vertellen over de consequenties van het feit dat ons hele leven in digitale stukjes opgeslagen ligt in databases.

Toen in de zeventiende eeuw de moderne natuurwetenschap opkwam, ontwikkelden we de stoommachine. Plots ging de geneeskunde het lichaam op mechanische wijze zien: ons hart is een pomp, die kapot kan en vervangen kan worden. Destijds was het een radicaal nieuwe manier van naar onszelf kijken. Tegenwoordig is de computermetafoor populair. We zien het brein als harddisk waar informatie ligt opgeslagen of als processor die berekeningen uitvoert.

We hebben altijd technologie gebruikt om onszelf uit te drukken, volgens Jos de Mul, hoogleraar wijsgerige antropologie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Hij onderzoekt wat de impact is van technologieën op ons zelfbegrip, met nu als focus databases en slimme algoritmes. Je medische gegevens, wie je vrienden zijn, welke spullen je koopt, je vakantiebestemmingen; het ligt allemaal in digitale stukjes opgeslagen in databases. Algoritmes wroeten in die berg data van jou en je medemens, op zoek naar patronen en nieuwe kennis.

In een cultuur waarin de computer het belangrijkste instrument is, wordt de gehele wereld getransformeerd tot een database, zoals De Mul schrijft in zijn nieuwste boek Database Delirium. Of we ons zorgen moeten maken? “Laten we eerst proberen te begrijpen wat er gebeurt, dan kunnen we daarna de gevaarlijke en prettige kanten bekijken.”

Jos de Mul. (Cyber)Space Odysee. Inleiding tot Kubriks meesterwerk. Lezing georganiseerd door de Wijsgerige Faculteitsvereniging ERA. Wenneker Cinema Schiedam, 23 november 2021.

Stanley Kubricks film 2001: A Space Odyssey wordt terecht beschouwd als een van de hoogtepunten uit de geschiedenis van de sciencefiction. De uit 1968 stammende film wordt niet alleen geroemd vanwege zijn grote artistieke kwaliteiten en zijn nog altijd verbazingwekkende (analoge) special effects, maar vooral ook vanwege de ideeënrijkdom die er uit spreekt. Wanneer we vanuit 2021 terugblikken op de film, realiseren we ons dat de film niet alleen gaat over een odyssee door de ruimte., maar evenzeer om een odyssee door cyberspace!

01010011 01110000 01110010 01100101 01100101 01101011 00101100 00100000 01011010 01100001 01101110 01100111 01110011 01110100 01100101 01110010 00100001 00100000 01110110 01100001 01101110 00100000 01100100 01100101 01101110 00100000  "Kijk David, ik begrijp dat dit je overstuur heeft gemaakt. Ik denk eerlijk dat je even rustig moet gaan zitten, een stresspil moet nemen, en de zaak nog eens goed moet overdenken." HAL

Jos de Mul. Cyber Homo Ludens. Contribution to the Panel Discussion of the conference Videogames and High Culture. Bari . December 17, 2021.

Jos. de Mul. Help, ik ben een database! Lezing in het kader van detentoonstelling Bits of You. Amsterdam: Museum Nemo, 18 november, 2021. Te beluisteren in Soundcloud en ook als Podcast in ListenNotes.

Jos de Mul, Het levensconcept in tijden van corona. Lezing voor Herensocieteit Totis Viribus. Molenhoek, 13 oktober, 2021.

Jos de Mul. De transitie naar Homo Sapiens 3.0. Lezing in het kader van de NextTransitions lezingen 2021. Rotterdam/Teams, 5 november, 2021, 12:00-13:00. Toegang via het openbare Teams kanaal Next Transitions.

De minor Natuur, Mens en Technologie van Hogeschool Rotterdam organiseert in samenwerking met Kenniscentrum Creating010 vier inspirerende online lezingen via Teams in het kader van ‘Next Transitions’: actuele maatschappelijke uitdagingen met een blik op de nabije toekomst.
Je bent van harte uitgenodigd om te participeren bij een of meerdere lezingen.
Je hoeft je niet aan te melden. Ga gewoon op het juiste tijdstip via deze link naar het openbare Teams kanaal ‘Next Transitions’ en sluit aan bij de videocall. Je kunt ook naar het Teams kanaal via de code: zhonri6, dan ben je lid van de Next Transitions community.
De lezingen zijn onderdeel van het programma van de minor Natuur, Mens en Technologie en zijn ook toegankelijk voor genodigden. Een lezing bestaat uit een presentatie, vragen en een discussie, onder leiding van een moderator. We hebben beperkte tijd. Daarom is het de bedoeling dat je je van te voren voorbereidt, zodat een geïnformeerde discussie mogelijk is. Er is voor iedere lezing materiaal beschikbaar. Zie hiervoor het onderstaande programma:

Transhumanismus aus Sicht der Philosophischen Anthropologie Helmuth Plessners. In: Olivia Mitscherlich-Schönherr (Hrsg.), Das Gelingen der künstlichen Natürlichkeit. Mensch-Sein an den Grenzen des Lebens mit disruptiven Biotechnologien. Berlin: De Gruyter, 2021, 351-365. [Open access: download the entire book for free]

Mit den Worten Unmensch und unmenschlich sollte man sparsam sein.

Helmuth Plessner

Zusammenfassung

Der Beitrag vergleicht die extra-, trans- und posthumanisti­schen Utopien der Menschenverbesserung mit der philosophischen Anthropolo­gie von Helmuth Plessner kritisiert den Transhumanismus anhand der drei an­thropologischen Grundgesetze, die Plessner in seinem Opus Magnum „Die Stufen des Organischen und der Mensch“ (1928) formuliert. Es wird gezeigt, dass der Transhumanismus mit Plessners erstem anthropologischen Gesetz überein­stimmt: dem Gesetz der „natürlichen Künstlichkeit“ des Menschen. Es gibt jedoch zwei wichtige Unterschiede, die den Transhumanismus zu einer radikalisierten philosophischen Anthropologie machen. Erstens wollen Transhumanisten im Gegensatz zu Plessner die natürliche Künstlichkeit nicht nur beschreiben, son­dern auch aktiv befördern. Zweitens bemühen sich die Transhumanisten, das gegenwärtige Mensch-Sein in eine transhumane oder sogar posthumane Le­bensform zu verwandeln. Während Plessner die Möglichkeit von Lebensformen jenseits der exzentrischen Position des Menschen nicht für möglich hält wird mit Bezug auf Bienen, Oktopoden und Craniopagus Zwillingen argumentiert, dass die Natur bereits polyzentrische und polyexzentrische Lebensformen kennt und dass die technische Realisierung dieser Lebensformen mindestens logisch nicht aus­geschlossen ist. Gleichwohl gibt es gute Gründe gibt, sich den transhumanisti­schen Träumen nicht begeistert zu überlassen. Plessners zweites Grundgesetz - das Gesetz der „vermittelten Unmittelbarkeit“ - lehrt, dass die Entwicklung von Techniken weder vorhersehbar noch kontrollierbar ist. Und das dritte Grundge­setz - das Gesetz des „utopischen Standorts“- macht deutlich, dass eine Über­windung der konstitutionellen Heimatlosigkeit des Menschen - wenn dies über­haupt möglich wäre - das Ende der menschlichen Lebensform bedeuten würde. In einem Einzeiler zusammengefasst: Transhumanisten lassen sich mit jemandem vergleichen, der alle Vorbereitungen für eine wilden Party trifft, zu der er selbst allerdings nicht eingeladen sein wird.