Jos de Mul. The Wikipedia Religion: A Sinner’s Account. Invited lecture at the conference Technology and Transcendence. Enschede: University of Twente / NWO, November 18, 2016.

Let me begin with a confession. I’m a sinner, too. According to Michael Gorman, former president of the American Library Association, “A professor who encourages the use of Wikipedia is the intellectual equivalent of a dietician who recommends a steady diet of Big Macs with everything” (quoted in Reagle, 2010b, p. 138). To make my case worse, I not only encourage my students to use Wikipedia, but I’m also guilty of using Wikipedia myself quite frequently. However, I immediately like to add that I hardly ever eat Big Macs, and almost ever read and discuss primary texts and reliable secondary literature with my students.  

So why do I sin? Well, probably the most obvious reason is the overwhelming amount of information to be found on Wikipedia. The English version alone already has reached 5,285,797 articles yesterday, and if we include the number of articles written in the 287 Wikipedia’s in other lanuages, the number exceeds 40 million. Moreover, no other encyclopedia is so up to date (the fact that I know that the English version of Wikipedia reached exactly 5,285,797  million yesterday, was because the Wikipedia lemma on Wikipedia has been updated three days ago). No wonder that I’m not the only sinner: as of February 2014, Wikipedia has 18 billion page views and nearly 500 million unique visitors each month! A second reason I love Wikipedia is the free-access and free-content character of this encyclopedia, offering – worldwide - millions of people, many of them deprived of books and libraries, a wealth of information, knowledge, and sometimes even wisdom.

It seems that Wikipedia even has a divine ring. It promises to provide us with an omniscience that once was attributed to God. Together with technologies like telepresence and virtual reality – which express the human desire to obtain two other divine qualities: omnipresence and omnipotence – Wikipedia promises to guide us right through “the pearly gates of cyberspace”.

Jos de Mul. Cognitive space, global brains, and the hive mind An evolutionary account of information and communication technologies. Invited lecture at Ritsumeikan University, Kyoto. July 22, 2016.

The emergence of information and communications technologies (ICTs) can be regarded as a milestone in the cognitive evolution of mankind, comparable to the two other major transitions of the cognitive structure of the genus Homo: the development of spoken language, and the invention of writing. In order to fully understand the new cognitive space disclosed by recent information and communication technologies, we have to situate it against the background of these two earlier transitions. It will be argued that new technologies like the internet, wireless communication and brain implants are part of an ongoing construction of a global brain and the emergence of a hive mind. 

Jos de Mul is the 2016  Visiting Professor at the Ritsumeikan University Kyoto. In the Spring Semeseter 2016 he will teach the course Destiny Domesticated. On Greek and Japanese tragedies.

Jos de Mul. Encyclopedias, hive minds and global brains. A cognitive evolutionary account of Wikipedia. Invited lecture at the Conference 'Reading Wikipedia', Trippenhuis Building KNAW, Kloveniersburgwal 29, Amsterdam, 23 november 2015.

International Academic Conference 'Reading Wikipedia'

10:00 - 17:00

One day academic conference in the KNAW on the occasion of the Erasmus Prize 2015 for the Wikipedia Community. Researchers, authors, activists and policy makers address topical issues around Wikipedia.

 

The Uniqueness of Wikipedia as a Platform
Keynote speech by José van Dijck, president KNAW (Royal Academy of Arts and Sciences).

Wikipedia and the Quest for Universal Knowledge
On the historical, cultural and philosophical aspects of Wikipedia. With Charles van den Heuvel, Jos de Mul, Sabine Niederer and Erinç Salor. Moderated by Frank van Vree.

Wikipedia as a Memory Institution. The Limits of the Open Model
On the role of knowledge institutions, freedom of information, public media and copyright. With Victoria Anderica, Phoebe Ayers, Christophe Depreter, Dimitar Dimitrov, Andres Guadamuz, Lucie Guibault, Bregtje van der Haak, Julia Reda and Heijo Ruijsenaars. Moderated by Paul Keller.

The Research Affordances of Wikipedia
On how Wikipedia itself can be a new source for academic research. With Fabian Flöck, Mark Graham, Brent Hecht, Ellen Rutten and Tommaso Venturini. Moderated by Richard Rogers.

Jointly organised by the Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences, University of Amsterdam, European Cultural Foundation and Kennisland.
Entrance free of charge. Registration via KNAW.

Jos de Mul. ‘We spelen met vuur. We kunnen niet anders’. Interview met Marcel ten Hooven. De Groene Amsterdamer 41. 3 October 2013, 39-41.

Heerlijke nieuwe wereld

De wereld bevindt zich op een snijvlak. De alomtegenwoordige crisis - niet alleen in de economie, maar ook in de politiek en het milieu - doet vermoeden dat er een tijdperk is afgesloten. ‘Niets wordt meer als vroeger', betogen politici van links tot rechts. Maar hoe wordt het dan wel? Hoe moeten we de huidige crises begrijpen, wat kunnen we verwachten van de stormachtige technologische ontwikkelingen, wat betekent dit voor ons mensbeeld, en waar gloort er hoop? In een serie interviews met De Groene Amsterdammer buigen de meest toonaangevende denkers van het moment, uit binnen-en buitenland, zich over deze vragen - en komen al tastend tot een antwoord: hoe ziet die heerlijke nieuwe wereld eruit?

Al eeuwenlang wenden mensen de techniek aan om het noodlot uit hun bestaan te weren, tot dusver tevergeefs. Zal het wel lukken nu met de bio- en informatietechnologie lichaam en geest object van techniek worden? Nee, zegt filosoof Jos de Mul, en dat is niet erg.

door Marcel ten Hooven beeld Bob Bronshoff

Zó kun je de geschiedenis volgens filosoof Jos de Mul ook lezen. Het christendom, met zijn belofte van geluk in het hiernamaals, kon mensen nog enigszins verzoenen met het aardse lijden, maar na het verlies van betekenis van dat geloof als cultuurvormende factor hadden ze er alle belang bij het aardse leven te verbeteren en veraangenamen. Verlost van het geloof in een Schepper gaven ze nu de eigen scheppingsdrang ruim baan. De omnipotente wetenschapper Francis Bacon schreef begin zestiende eeuw over de “wonderlijke werken’ van de wetenschap die “de natuur op de pijnbank’ legden, om haar dienstbaar te maken aan de mens. Dankzij de wetenschappelijke revolutie in industrie en landbouw werden visioenen over een beter leven op aarde in snel tempo werkelijkheid.

Wat is de essentie van de technologische revolutie van nu? Dat lichaam en geest van de mens zelf het ultieme object van de wetenschap zijn geworden. Dankzij de bio- en informatietechnologie kunnen we meer dan ooit voor God spelen, hoe ontoereikend onze middelen in vergelijking met de almacht ook zijn. De industriële revolutie had destijds een ongekende invloed op het leven van de mens, op de maatschappij en de politiek. Wat zal de impact van de informatie- en biotechnologische revolutie zijn? De experimenten met zichzelf bieden de mensen zowel de belofte van een bevrijding van het lijden, als het schrikbeeld van een macht die hen uit de handen glipt. Brengt de technologische revolutie de Heerlijke Nieuwe Wereld nabij of neemt de techniek de mens over?

Jos de Mul, Sociale media, China’s nieuwe front. Trouw, 24 november 2012, Letter en Geest, 16-19.

ESSAY Oppositie was makkelijker te onderdrukken toen er nog geen internet of mobieltjes waren. Maar in China zijn critici van de overheid niet de enigen die de nieuwe media gebruiken. Ook de staat komt op ideeën.

De nachtelijke autorit van Zhengzhou Airport naar Kaifeng voert langs een eindeloze serie bouwprojecten. Zover het oog reikt tekenen de fel verlichte torenflats in aanbouw zich af tegen de donkere hemel. Hier wordt dag en nacht gewerkt. Zhengzhou, de aan de Gele Rivier gelegen hoofdstad van de provincie Henan, is niet alleen de bakermat van de Chinese cultuur, maar tevens één van China's dertien nieuwe megalopoleis. Naar verwachting zal het inwonertal de komende acht jaar van drie naar twaalf miljoen groeien.

Gastheer Li Yong informeert tijdens de rit of ik moe ben. Door een defect aan de pilotenstoel van de aftandse Boeing 767 heeft de reis van New York via Amsterdam naar Zhengzhou 82 uur geduurd en heb ik de eerste dag van de conferentie aan de universiteit van Henan over literatuur en nieuwe media, mijn eigen openingslezing incluis, gemist. Ik heb betere dagen gekend. Maar moe zijn is niet echt een optie in het bedrijvige China.

Sinds Deng 'Shopping' in de jaren tachtig de economische liberalisering inzette, schieten industriële centra, nieuwe stadswijken en luxueuze winkelcentra als paddestoelen uit de grond en shopt een snel groeiende middenklasse een postmoderne lifestyle bij elkaar.

Ook op cultureel gebied lijkt er sprake van wat de Chinese leiders aan de vooravond van het 18de nationale congres van de Communistische Partij trots aanduidden als 'de Grote Chinese Renaissance'. De Chinese kunstwereld getuigt inderdaad van een indrukwekkende vitaliteit. Waar de avantgardes van de jaren tachtig en negentig, zoals Political Pop en Cynisch Realisme, zich vooral richtten op Westerse verzamelaars en musea, is inmiddels een bloeiende, nationale kunstmarkt ontstaan. Toen ik begin september op uitnodiging van schilder Lu Yushung de opening van de overzichtstentoonstelling van zijn werk in het Nationaal Kunstmuseum van China (NAMOC) in Peking bezocht, bleek dat een enorm mediaspektakel te zijn, waar celebrities, nouveaux riches en cameraploegen over elkaar heen buitelden. Na de opening werden de gasten naar het monumentale Beijing Hotel gevoerd, waar een flitsende modeshow aan ons voorbij trok. De extravagante, op de schilderijen van Lu geïnspireerde kleding die op de catwalk aan ons voorbijtrok, was ontworpen door de zuster van de schilder. Welkom in de wereld van 'het communisme met Chinese karaktertrekken'.

Jos de Mul, Keynote lecture at the conference  The Shape of Diversity to Come: Global Community, Global Archipelago, or a New Civility? Erasmus University Rotterdam, January 25, 2013. 

The nation state, imagined as a formation encompassing a culturally unified people, is now straining under the challenges of globalization and the revolution in communication technology. This conference will consider the dynamic changes that are currently taking place with respect to cultural and religious diversity as a result of the explosion in communication technologies, address the conflicts they give rise to, and discuss the ramifications for both law and politics.

Two views on the impact of communication and information technology dominate the scholarship: one in which communication leads to the emergence of a global community and an interconnected global culture; and a second in which it leads to an archipelago of communities that do not necessarily converge with the boundaries nation states, i.e. to a cultural Balkanization of the world across national borders.

This conference will also address a third alternative. Instead of presenting the implications of the networked information and communication infrastructure in the opposing metaphors of a global community or a global archipelago, one can also argue for a normative understanding of what is at stake. Instead of endorsing either utopian notions of global community or dystopian fears of an Internet with walled gardens, one can vouch for an internet that allows for interconnectivity without accepting the increased personalization that leads to unprecedented surveillance and social sorting in both the private and the public sphere.

We hope this conference will be a stimulating gathering of scholars from different disciplines and increase our understanding of the legal and political implications of globalization and communication technology for national and cultural identity.

Bibi van den Berg and Jos de Mul. Remote control. Human autonomy in the age of computer-mediated agency. In: Mireille Hildebrandt and Antoinette Rouvroy (eds.) Autonomic Computing and Transformations of Human Agency. Philosophers of Law meeting Philosophers of Technology. London: Routledge, 2011, 46-63.

Jos de Mul and Bibi van den Berg contend that to a considerable extent, human action has always been ‘remote controlled’ by internal and external factors which are beyond individuals’ control. They argue that it is the reflection on such remote control a posteriori that allows for a ‘reflexive appropriation’ of these factors as our own motivators. The question they thus raise is what difference autonomic computing makes at this point and under what circumstances it will either strengthen or hinder human agency, defined in terms of ‘reflexive appropriation’. 

Jos de Mul. The technological sublime. In: Koert van Mensvoort and Hendrik-Jan Grievink (eds.), Next Nature. Nature Changes Along With Us. Barcelona/New York: Actar, 144-148.

The sublime is an aesthetic concept of ‘the exalted,’ of beauty that is grand and dangerous. Through 17th and 18th century European intellectual tradition, the sublime became intimately associated with nature. Only in the 20^th century, did the technological sublime replace the natural sublime. Have our sense of awe and terror been transferred to factories, war machines, and the unknowable, infinite possibilities suggested by computers and genetic engineering?

 Jos de Mul. Des machines morales. Cités (Dossier: Internet et la société de contrôle : le piège), no. 39 (2009), 27-38.

Des machines morales

Du fait de sa programmabilité, l’ordinateur est souvent qualifié de machine universelle. Si la machine classique est la représentation d’un programme unique et spécifique, l’ordinateur est un mécanisme qui représente physiquement n’importe quel programme installé comme une procédure d’exploitation parmi d’autres possibles. En raison de cette versatilité et de cette flexibilité fondamentales, l’ordinateur peut être utilisé d’innombrables manières, y compris dans le domaine de l’action morale. Il est impossible de donner ne serait-ce qu’une vue d’ensemble de ces possibilités. C’est pour cette raison que je me contenterai d’étudier ce que je considère comme les trois types fondamentaux de délégation du jugement moral et de l’action aux ordinateurs. Ces trois types fondamentaux sont présentés dans un ordre qui vise à montrer la diminution progressive de l’autonomie morale de l’homme et l’accroissement constant de l’autonomie morale des ordinateurs.

Jos de Mul. Recensie van Peter-Paul Verbeek, De grens van de mens. Over techniek, ethiek en menselijke natuur. Rotterdam: Lemniscaat, 2011. 144 blz. ISBN 978 90 477 0353 2

Peter-Paul Verbeek - hoogleraar Filosofie van Mens en Techniek aan de Universiteit Twente en voorzitter van De Jonge Academie van de KNAW – is een van de meest productieve vertegenwoordigers van de Nederlandse techniekfilosofie, die ook internationaal de aandacht op zich heeft gevestigd met o.a. het boek What Things Do: Philosophical Reflections on Technology, Agency, and Design en artikelen in tal van vooraanstaande tijdschriften. Onlangs verscheen onder de titel De grens van de mens. Over techniek, ethiek en de menselijke natuur een nieuw Nederlandstalig boek van hem. Verbeek breekt in dit boek, gebaseerd op een aantal eerder verschenen artikelen en zijn oratie uit 2009, op een even scherpzinnige als heldere wijze een lans voor een andere omgang met de vraagstukken waarvoor de technologie ons stelt dan doorgaans gebruikelijk is. Veel ethici leggen zich voornamelijk toe op het trekken van grenzen (‘Tot hier en niet verder!’), waarna de ontwikkelingen doorgaans vrolijk verder gaan en de ethicus opnieuw de hakken schrap zet en de cyclus zich weer herhaalt. In tegenstelling tot die reactieve benadering houdt Peter-Paul Verbeek een enthousiasmerend pleidooi voor een